po/iw

RSS Feed

Ελεύθερο Λογισμικό Ελεύθερη Κοινωνία / Free Software Free Society

Ελεύθερο Λογισμικό Ελεύθερη Κοινωνία / Free Software Free Society

Έχετε ποτέ αναρωτηθεί τι κάνει ένα πρόγραμμα που τρέχετε στον υπολογιστή σας;
Ή και τι κάνει το λειτουργικό σας σύστημα το ίδιο;
Πόσες φορές έχετε ακούσει το περίφημο: “Κάνει πράματα μόνο του”;

Πολλές φορές μπορεί να μην έχουν άδικο μερικοί που κρίνουν την “εξέλιξη” των πραγμάτων.
Εξάλλου τα περισσότερα λογισμικά στον πλανήτη είναι ιδιόκτητα.

Ας το πάρουμε από την αρχή.

Τι είναι ιδιόκτητο λογισμικό (proprietary software);

Ιδιόκτητο λογισμικό, επίσης γνωστό ως μη-ελεύθερο λογισμικό, είναι λογισμικό υπολογιστή για το οποίο ο εκδότης του λογισμικού ή άλλο άτομο διατηρεί ορισμένα δικαιώματα από τους κατόχους, όπως αυτή των αδειών χρήσης, τροποποίησης, κοινής χρήσης τροποποιήσεων ή κοινής χρήσης του λογισμικού. Περιλαμβάνει μερικές φορές δικαιώματα ευρεσιτεχνίας (Patents).

Ως εκ τούτου βλέπετε πως ο εκδότης του προγράμματος πρώτον σας περιορίζει και δεύτερον σας αποκρύπτει την αλήθεια.

Τι πραγματικά κάνει το πρόγραμμά του πέρα από αυτά που σας λέει;
Δεν έχουμε απολύτως καμία ιδέα.
Εσείς εμπιστεύεστε τόσο πολύ τους εκδότες των προγραμμάτων που τρέχετε, που τους δίδεται απεριόριστη πρόσβαση στα προσωπικά σας δεδομένα;

Ας φέρουμε μερικά παραδείγματα κατάχρησης εξουσίας:

Θέλετε και άλλα παραδείγματα;
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα: https://www.gnu.org/proprietary/

Με την μηχανή αναζήτησης της Google δεν βρεθήκατε εδώ; Google Chrome και Gmail δεν χρησιμοποιείτε; Android, Windows, MacOS δεν έχετε ως λειτουργικά συστήματα;

Νιώθετε ασφαλείς;;

Τα ιδιόκτητα λογισμικά όχι μόνο σας περιορίζουν, σας ελέγχουν εξ ολοκλήρου.

Γι ‘αυτό κάνουμε θέμα περί ελευθερίας και ελεύθερου λογισμικού. Θέλουμε την ελευθερία που μας στερούνε πίσω!

Ένας από τους ορισμός που δίνει το Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού (ΙΕΛ, Free Software Foundation, FSF) στο ιδιόκτητο λογισμικό είναι:

Το ιδιόκτητο λογισμικό (proprietary software), γνωστό επίσης ως μη ελεύθερο λογισμικό, είναι λογισμικό που δεν σέβεται την ελευθερία και την κοινότητα των χρηστών. Ένα ιδιόκτητο πρόγραμμα θέτει τον προγραμματιστή ή τον ιδιοκτήτη του σε θέση εξουσίας έναντι των χρηστών του. Αυτή η δύναμη είναι από μόνη της μια αδικία.

Επίσης αναφέρει πως:

Η εξουσία διαφθείρει. Ο προγραμματιστής του ιδιόκτητου προγράμματος μπαίνει στον πειρασμό να σχεδιάσει το πρόγραμμα ώστε να κακομεταχειρίζεται τους χρήστες του (Λογισμικό του οποίου η λειτουργία κακομεταχειρίζει τον χρήστη καλείται κακόβουλο λογισμικό "Malware"). Φυσικά, ο προγραμματιστής συνήθως δεν το κάνει επειδή είναι ‘κακός’, αλλά μάλλον για να κερδίζει περισσότερα εις βάρος των χρηστών. Αυτό δεν το καθιστά λιγότερο άσχημο ή πιο νόμιμο.

Είστε ελεύθεροι στον ψηφιακό κόσμο μόνο όταν ξέρετε τι κάνει το πρόγραμμα που τρέχετε.

Όμως δεν υπάρχει περίπτωση να ξέρετε τι κάνει το κάθε πρόγραμμα στον υπολογιστή σας.

Εδώ έρχεται η έννοια της κοινότητας.

Άμα ο κώδικας διανέμεται ελεύθερα (με την έννοια της ελευθερίας όχι του κόστους, free as in freedom not free as in beer) δηλαδή είναι ελεύθερο λογισμικό, τότε ο καθένας που ενδιαφέρετε θα μπορεί να τον δει και να τον ελέγξει, έτσι δημιουργούνται ομάδες προγραμματιστών/χρηστών, μία κοινότητα δηλαδή, που παρακολουθεί την εξέλιξη του προγράμματος. Επομένως αν τύχει και ο εκδότης του προγράμματος βάλει μία κακόβουλη λειτουργία, η κοινότητα θα το δει και θα ενημερωθούν οι χρήστες (πολύ πιθανό είναι μία ομάδα προγραμματιστών να διακλαδίσει τον κώδικα και να αρχίσει ένα δικό της κλάδο (fork) χωρίς την κακόβουλη λειτουργία).

Εν πάση περιπτώσει, οι χρήστες με το ελεύθερο λογισμικό έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν για την κακόβουλη λειτουργία και να προστατευθούν, κάτι που δεν θα μπορούσε να διανοηθεί κανείς άμα το πρόγραμμα ήταν ιδιόκτητο...

H Πρωτοβουλία Ανοιχτού Κώδικα (ΠΑΚ, Open Source Initiative OSI) τι λέει;

Τίποτα. Δεν κάνει καν αναφορά διότι την ενδιαφέρει το επιχειρηματικό μόνο όφελος του “ανοιχτού κώδικα”.
Άμα διαβάσετε το προηγούμενο άρθρο “Ένα σύντομο ιστορικό ελευθερίας” θα δείτε πως η ΠΑΚ δεν θέλει να έχει καμία σχέση με ηθικά ζητήματα, μόνο με το όφελος...

Τελικά το μόνο πράγμα που χρειάζεται να συγκρατήσετε είναι, πως η μόνη μας προστασία απέναντι στην "ιδιόκτητη κοινωνία" είναι το ελεύθερο λογισμικό. Δεν πειράζει αν δεν έχει αυτήν την καινούργια λειτουργία ή δεν μπορεί να κάνει κάτι τόσο καλά όσο το αντίστοιχο ιδιόκτητο, αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η ελευθερία μας.

Επίσης το Ελεύθερο Λογισμικό (Free Libre Software) υποστηρίζει την μάθηση και την ελεύθερη διακίνηση ιδεών.

Με την ελεύθερη (με την έννοια της ελευθερίας όχι του κόστους) διακίνηση των προγραμμάτων, ο καθένας μπορεί να εξετάσει τον κώδικα του προγράμματος. Έτσι οι νέοι προγραμματιστές διαβάζοντας πολύ κώδικα και γράφοντας μικρές αλλαγές σε αυτόν, θα μπορούν να εξελιχθούν και να γίνουν εξαίσιοι προγραμματιστές.

"How do you learn to write good clear code? You do it by reading lots of code, and writing lots of code." -RMS

Ακόμη με την ελεύθερη διακίνηση του κώδικα έχουμε ελεύθερη διακίνηση των καινοτόμων ιδεών. Έτσι ο κόσμος των προγραμμάτων θα εξελίσσεται ταχύτατα και χωρίς τους περιορισμούς των ιδιόκτητων προγραμμάτων που μας αποκρύπτουν τις καινοτόμες ιδέες.

Βλέπετε ελεύθερο λογισμικό σημαίνει ελεύθερη κοινωνία Free Software Free Society
Εσείς θέλετε να ζείτε σε μία ελεύθερη κοινωνία;

--v66v--

Παραπομπές (References):

Εικόνα (image): https://www.fsf.org/resources/badges